Eriol Roshi, kryetar i GJA Tirane analizon problematiken e vonesave ne gjykimin administrativ dhe sjell rekomandimet konkrete

Ne Konferencen Kombetare per eficiencen e Gjykatave Administrative te mbajtur nga INFOCIP me mbeshtetjen e NED, SHBA, mbajti fjalen e tij edhe Kryetar i Gjykatës Administrative Tiranë, Eriol Roshi. Ai theksoi nevojen per nje sistem eficient te perpunimit te te dhenave gjyqesore, i cili aktualisht edhe pse ekziston, nuk e realizon funksionin e vet.
 
“Sikurse e pamë te prezantimi i raportit, janë një numër i caktuar vendimesh për të cilat nuk keni arritur dot të siguroni të dhënat, për shkak se të dhënat hidhen manualisht. Kjo ndodh sepse në të gjitha gjykatat ka një sistem elektronik, pse nuk mundet këto të dhënat të nxirren nga ky sistem, shtrohet çështja. Kjo do të thotë që sistemit diçka i mungon, sepse ka një sistem elektronik pavarësisht se ne i dublojmë ende të dhënat në regjistra fizike ose manuale. Kjo ndodh sepse sistemi që kemi aktualisht në të gjitha gjykatat nuk e mundëson këtë informacion dhe statistikat kanë këtë veçori, që mund të kenë ndikim për të nxjerrë përfundime të tjera.
 

 
Me tej, kryetari i GJA Tirane, Eriol Roshi u ndal ne raportin disfavorizues mes numrit te gjytareve dhe konfliktit gjyqesor ne rritje  qe perfudnon ne Gjykaten administartive. “Gjykata Administrative e Shkallës së parë në Tiranë ka një numër prej 16 gjyqtarët. Në dallim nga 5 gjykatat e tjera administrative të cilat organikat i kanë të plotësuar, për arsye të ndryshme, ajo e ka patur të plotësuar formalisht organikën e saj, por për shkaqe të ndryshme, në këto 4 vite të funksionimit të gjykatës ka ndodhur që të mos ketë asnjëherë numrin prej 16 gjyqtarësh, qoftë për shkaqe njerëzore siç janë lejet e lindjes apo leje afatgjata të dhëna nga Këshilli i Lartë i Drejtësisë. Pra, asnjëherë nuk ka funksionuar me organikën e plotë të gjykatave. Vetëm për vitin 2016, Gjykata Administrative e Shkallës së Parë Tiranë ka qenë me 13 gjyqtarë përfshirë dhe kryetarin. Por 3 gjyqtarë më pak në një gjykatë si Gjykata Administrative e Shkallës së parë Tiranë do të thotë 1500 çështje të tjera me palë kundërshtare dhe po kaq çështje që ne i quajmë pa palë kundërshtare, të cilat i shtohen pjesës tjetër të trupës gjyqësore.”
 
Nje pjese e diskutimit te tij u perqendrua ne Kompetencen lendore te gjykates administrative. “Edhe sot pas 4 vitesh nga data e fillimit të funksionimit ne vazhdojmë akoma të diskutojmë kompetencën lëndore. Për shembull, një problem që ka lindur në 2016 dhe vazhdon edhe gjatë 2017 është dhe problemi i vendimeve të Agjencisë së Trajtimit të Pronave. Siç e ka evidentuar edhe në disa raste Gjykata e Lartë në vendimet e saj, ligji për kthimin dhe kompensimin e pronave parashikon 4 gjykata të ndryshme për 4 lloj situatash të ndryshme dhe kuptoni çfarë krijon kjo. Pra, në rastet kur nuk bëhet kompensimi financiar brenda një afati të caktuar, qytetari mund t’i drejtohet Gjykatës Administrative të Shkallës së Parë. Për vetë vlerën e kompensimit mund t’i drejtohet Gjykatës Administrative të Apelit. Për vendimin e njohjes ose jo mund t’i drejtohet Gjykatës së Apelit përkatëse. Nëse s’ka vendim brenda një afati 3 vjeçar, mund t’i drejtohet Gjykatës së Shkallës së Parë dhe këto tani mbivendosen. Ka raste pafund që përcillet dosja, bëhet konflikt, shkon në kolegjin përkatës dhe ka praktika të ndryshëm. Nëse dosja vjen nga Gjykata e Apelit në Gjykatën Administrative të Shkallës së Parë, në rastin e moskompetencës Kolegji Administrativ mban qëndrimin se është kompetente Gjykata e Apelit. E kundërta ndodh me Kolegjin Civil, pra dosja përcillet nga Gjykata Administrative e Shkallës së Parë, për kompetencë në Gjykatën e Apelit dhe Kolegji Civil që merr në shqyrtim mosmarrëveshjen e kompetencës, vendos se është kompetencë e Gjykatës Administrative e Shkallës e Parë….Pati një kufizim, një ndryshim pozitiv nga ligjvënësi për kufizimin e kompetencës lëndore të Gjykatave Administrative në muajin Prill. Janë hequr marrëdhëniet e punës të cilat rregulluan me kodin e punës në institucionet e administratës publike. Duhet thënë se nuk është se pati ndonjë ndikim shumë të madh në uljen e ngarkesës sepse ai “boom-i” i madh i ngarkesës që sollën këto marrëdhënie, ju kujtoj që për Gjykatën Administrative të Shkallës së Parë Tiranë nga 9500 çështje të vendimuara për vitin 2014, 4000 çështje lidheshin me marrëdhënie pune. Marrëdhëniet e punës do të vazhdojnë të jenë objekt i shqyrtimit dhe nga Gjykata Administrative e Apelit deri në përfundimin e plotë të tyre”.

 

 
Sipas kryetarit te GJA Tirane, një problem që e kam evidentuar në të gjitha gjykatat, është që në Gjykatën Administrative kriteri për gjykim për 3 gjyqtarë nuk është kriteri i vlerës siç është në procedurën civile, por është kriteri i llojit të çështjes që gjykohet. “Ndodhemi para situatës ku një institucion për moszbatim të një kontrate administrative që ka vlera fare minimale, (kemi raste me 150 mijë lekë të vjetra ose më pak), gjykohet nga 3 gjyqtarë, angazhohet një trup gjykues prej 3 gjyqtarësh që të gjykojë një padi me vlere 15 mijë lek. Ndërkohë që në gjykimin civil nuk ndodh kjo, siç e dimë është kriteri i vlerës. Ndodh e kundërta pastaj kur një gjyqtar i vetëm të gjykojë akte administrative siç janë kryesisht ato në fushën e tatimeve me miliona euro vlerë. Pra, duhet të ndryshojë edhe ky kriter i përcaktimit të trupës gjyqësore. Çështja e kompetencës është një problem që na rëndon dhe e kemi ngritur si diskutim herë pas here, por kjo s’varet vetëm nga gjykata. Rekomandimi im do të ishte që të merrej një periudhë e gjykimeve administrative nga ish seksionet administrative të gjykatave të rretheve gjyqësore dhe të shikohej dhe në vështrimin krahasues, sepse aty mund të dalë në e qartë pamja dhe funksionimi i gjykatës”.